Vrijheid is een interessant begrip. Het is een woord waar je niet zo maar één definitie aan kan vast plakken. Ja, je zou kunnen zeggen dat vrijheid in de kern vrije wil betekent. Toch kan iedereen er andere betekenis aan vast plakken. Logisch want verschillende factoren hebben invloed op datgene wat jij als vrijheid ziet; jouw leefomstandigheden en omgeving bijvoorbeeld. Dat maakt ‘vrijheid’ een interessant onderwerp om over na te denken. Want sta je, behalve op Bevrijdingsdag, ook wel eens stil wat jouw vrijheid is?
Lilian vindt haar vrijheid in het feit dat ze zich kan omringen door inspirerende mensen en dat ze niet in loondienst is. Jazeker, ik kan me voorstellen dat het veel vrijheid geeft om eigen baas te zijn, maar beschouw ik dat zelf als mijn definitie als vrijheid. Het zette me aan het denken. Want wat betekent vrijheid nou voor mij?
Wat is mijn vrijheid?
Vrijheid betekent voor mij dat je een keuze hebt én vervolgens de vrijheid hebt om die gemaakte keuze te volgen of na te leven. Het klinkt heel simpel. Vanzelfsprekend ook. En ergens is het ook zo. Maar vrijheid wordt vaak behoorlijk onderschat. En als je zoiets waardevols kan onderschatten, betekent dat in ieder geval dat je in een luxe positie zit. Vreemd is dat niet. In die luxe positie zitten we natuurlijk ook doordat we bijvoorbeeld woonachtig zijn in een veilig land. Een land waarin onze mening wordt gerespecteerd én beschermd wordt. Maar net zoals met heel veel andere dingen, besef je pas de waarde van iets, als je het mist. Onder andere door mijn reizen en contact met andere culturen en landen, heb ik geleerd dat veel van mijn vrijheden zouden wegvallen als ik alleen al ergens was geboren. Dus wat betekent vrijheid voor mij? Onder andere de volgende keuzes:
Vrije keuze in je partner
Met wie ik een relatie aan ga, is mijn eigen keuze. Daarnaast heb ik ook de keuze om een relatie te beëindigen, als ik er mee wil stoppen. Of om juist het huwelijksbootje in te stappen.
Elders? Alhoewel kinderhuwelijken sinds 1929 illegaal zijn in India, komen ze nog steeds veelvuldig voor. Net zoals in meer landen. Zeer jonge meisjes (12 jaar is niet vreemd)worden uitgehuwelijkt aan veel oudere mannen en ze gaan vaak een liefdeloos leven tegemoet vol vernedering en mishandeling. Daarbij komen veel meisjes te overlijden, doordat ze door zwanger zijn geworden, terwijl hun lichaam nog niet eens volgroeid is om een zwangerschap te kunnen dragen. Uiteraard bestaan er ook nog steeds genoeg landen waarbij (gedwongen) uithuwelijken bestaat onder volwassenen.
Vrije keuze in je relatie
Ik ben blij dat ik Sinterklaas kan vieren op mijn werk en mijn beide partners kan meenemen. Of de feestdagen doorbreng bij de familie van mijn vriend, waarbij mijn man ook van de partij is. Of dat ik over mijn relaties kan bloggen. Of je nou wil samenwonen, trouwens, latten, alleen wil blijven, of zoals ik, een relatie wil hebben met meerdere mensen tegelijk. Het is aan jou en het is erg fijn dat je die vrijheid hebt om de keuze te maken die bij je past.
Elders: Een Amerikaanse digitale kennis die ook in een polyamoreuze relatie zit, kan dit alleen maar kwijt binnen een selecte groep mensen. Alhoewel het wettelijk natuurlijk is toegestaan, ontvangt ze veel onbegrip. Daarnaast durft ze het niet op haar werk kenbaar te maken, omdat het in de staat waarin ze woont een reden kan zijn voor ontslag. Als een manager zich niet kan vinden in de relatie van zijn medewerkers, mag ze op grond daarvan worden ontslagen. Haar relatie valt niet onder een wet die haar beschermt.
Vrije keuze in je baan
Hoe prettig is het dat je de wereld voor je open ligt en dat je elke baan kan kiezen die je wil? Wellicht moet je over bepaalde talenten beschikken en bepaalde studies volgen, maar de wereld ligt dan vervolgens voor je open. En bevalt de baan je niet? Dan staat het je vrij om weg te gaan en een andere baan te vinden. Daarbij is het aan mij, waar ik mijn salaris aan uitgeef.
Elders: In Saudi- Arabië mogen vrouwen mogen ‘eenvoudige’ banen krijgen (zoals winkelbediende) zonder toestemming van een man. Maar een eigen bankrekening openen mag dan weer niet, dus worden hun financiën altijd beheerd door een man.
Vrijheid in beweging
Ik kan gaan en staan waar ik wil. In de zomer verplaats ik me vaker per motor, in de winter pak ik mijn auto. Ik hoef me niet te verantwoorden en er zijn geen restricties aan gebieden waarin ik me mag begeven. Als ik besluit om ergens te gaan lunchen, doe ik dat. Wil ik liever een avondje naar de bioscoop, ga ik daarvoor. Ik kan ook in vrijwel elk land ter wereld terecht, dankzij mijn Nederlandse nationaliteit.
Elders: Wist je dat er in Saudi-Arabië per juni 2018 een wet in gaat (dankzij de jonge kroonprins Mohammed) die vrouwen toestemming geeft om hun auto rijbewijs te halen (zelfs zonder toestemming van een mannelijke voogd)? Geestelijken zijn fel tegen, omdat dit tot losbandigheid onder de vrouwen zou leiden. Daarbij zouden vrouwenhersenen te klein zijn om veilig een auto te besturen. Ook mogen vrouwen per 2018 een sportwedstrijd bezoeken. Een vrouw kan echter nog geen paspoort krijgen zonder toestemming van een mannelijke voogd.
Vrijheid van meningsuiting
Ik geef graag mijn mening en kaart daarbij bij voorkeur een maatschappelijk onderwerp aan. Sowieso zal elke blogger herkennen dat het prettig is dat je schrijven over elke topic die in je op komt. En dat allemaal zonder doodsbedreigingen of risico op gevangenschap.
Elders: In Thailand beland je 3 tot 15 jaar in de cel als je majesteitsschennis pleegt, in de breedste zin van het woord. Zelfs voor buitenlanders wordt hierin geen onderscheid gemaakt. Maar die 15 jaar kan zeker overschreden worden, heeft ook deze meneer ervaren. Maar ook belanden er veel bloggers en journalisten in de gevangenis als er gevoelige maatschappelijke kwesties worden besproken in andere landen.
Vrije keuze in wat ik lees en kijk
Oh Netflix. Wat een geweldige uitvinding is het toch. Ik kijk wanneer ik zin heb en kijk wat ik wil. Dat geldt niet alleen voor Netflix, want ik kan mijn keuze vergroten via diverse andere kanalen. De films zijn ongecensureerd en in feite is alles beschikbaar zonder restricties. Ik heb ook de vrijheid om te lezen wat ik wil, zonder beperkingen. Alleen voor één boek is in Nederland handel en herdruk verboden; namelijk Mijn Kamp (Mijn Kampf) van Hitler. Maar goed, feit blijft dat lezen van dat boek is toegestaan. Als je dat überhaupt zou willen. Verder is natuurlijk het wijde web toegankelijk wat ons eindeloos voorziet van informatie.
Elders: Er zijn genoeg landen waar het internet wordt gecensureerd, maar China staat aan top. Hier zal je een foutmelding krijgen als je op google zoekt op o.a. godsdienst, mensenrechten of democratie. Ook komen er jaarlijks maar enkele buitenlandse films door de ‘keuring’ van China heen. Zo mocht alleen een aangepaste versie van Avatar getoond worden, omdat er een ontruiming plaats vindt wat mensen zou kunnen opstoken om een ontruiming in eigen land tegen te gaan.
En jij?
Wat betekent vrijheid voor jou? Heb je ook wel eens gehoord van bovenstaande beperkingen in vrijheid?
Eigenlijk alle dingen die je hier benoemt betekenen voor mij ook vrijheid. Je eigen partner kiezen, samen zijn met mensen waar ik bij wil zijn, gaan en staan waar ik wil, lezen wat ik wil. Ja dat staat voor mij ook allemaal voor vrijheid. Moet er niet aan denken dat er voor mij beslist word met wie ik trouw!
Nee, inderdaad. En dan ook nog als je nog maar een kind zou zijn.
Je hebt helemaal gelijk! Ik heb soms een wat NL’se mindset, maar zelfs hier op de Veluwe hebben niet alle kinderen de vrijheid om te trouwen met wie ze willen en naar de kerk te gaan (of niet) die ze willen. Goed om daarbij stil te staan!
Ik denk dat – als het gaat over mijn vrijheid – bij mij ook meespeelt dat ik een ‘goed hoofd heb’, waardoor ik kan doen wat ik wil en mensen met passie kan opzoeken. Veel mensen in mijn omgeving zijn beperkt door mentale onvermogens op gebied van intelligentie of door psychisch leed. Maar ook dan heb je het in Nederland natuurlijk nog een stuk beter dan in het buitenland.
Het is logisch dat je jouw vrijheid vormt op basis van wat je kent en ervaart, dus dat het vanuit een Nederlandse mindset komt is niet gek. Als je omringd wordt door mensen die een beperking hebben, word je ook bewuster van je eigen geluk en de mogelijkheden die daarbij horen. Wij Nederlanders staan echt weinig stil bij vrijheid, zoals wat het letterlijk betekent voor vluchtelingen. Die zijn niet bezig met wat ze in de avond nou weer eens zouden gaan koken. Alleen op de dodenherdenking denk ik dat mensen hier bewuster stil staan bij vrijheid. Het is niet verkeerd. Het is wat het is. De omgeving en je eigen ervaringen vormt je hier in. Maar ik denk dat het altijd goed is om er gewoon af en toe eens bij stil te staan.
Zo’n beetje hetzelfde als jij denk ik.
Al vind ik ook dat vrijheid zijn beperkingen en grenzen heeft en die ook moet hebben. Niet alles moet kunnen, niet alles moet gezegd kunnen worden.
Ik vind die soms best lastig, al ben ik het er mee eens. Om maar de protesten van extreemrechtse partijen te noemen. Die doen en zeggen dingen die totaal niet door de beugel kunnen en absoluut beperkt moeten worden. Juist ter bescherming van anderen (en die mensen tegen henzelf). Maar je hebt dan wel weer het recht om je mening te uiten, waar ik ook weer achter sta. Dát recht op zich, bedoel ik dan. Dus dat is dan een hele moeilijke grens. Een grens zou moeten zijn, zolang je iemand anders niet schaadt (op welke manier dan ook). Maar eigenlijk, is dat ook weer subjectief. Iemand met een gezond verstand weet heus wel wat die grens is, maar toch. Snap je?
Vrijheid is het meest onomschrijfbare woord dat ik ken. Het is voor mij ook een dubbel woord. Uit naam van ‘vrijheid’ worden soms ook vrijheiden ingeperkt. De vrijheid van iemand anders kan door jouw vrijheid bedreigd worden (of zich in vrijheid bedreigd voelen). Er is geen sluitende deifinitie die voor alle mensen vrijheid garandeerd.
Je mag vooral zeggen wat je wilt, als een ander het met je eens is. Gezonde discussie valt vaak op doveman’s oren. Dan klapt men dicht. Angst.
Als je dit aan mijn vader zou vragen (wat is vrijheid), dan krijg je meteen een antwoord wat ergens terug te leiden is tot de oorlog (de oorlog, dat is natuurlijke de tweede wereldoorlog). Maar hij zal bijvoorbeeld weer minder zeggen dat het ook iets te maken heeft met de ‘politionele actie’ (ook oorlog, in feite) ná de oorlog in Indonesië. Dat Nederlanders ook vrijheid hebben weggenomen. Dat is ook niet zijn directe beleving, natuurlijk: hij woonde in Nederland toen de vrijheid werd bedreigd, en bezetting voor hem is het ontnemen van vrijheid.
Ik heb mijn gevoel van vrijheid altijd gezien in relatie tot anderen, en me daarom ook wel aangepast als dat nodig was. Maar eigenlijk heb ik verder altijd mijn eigen ding gedaan en daar geen beperking bij gevoeld. Ik heb geen kinderen (check: dat schijnt not-done te zijn), ik heb een jongere partner (check: dat is nu wel ‘modern’, maar nog steeds ‘bijzonder’ voor een vrouw) en ik draag geen make-up, geen jurken/rokjes en geen hakken. En dat ‘mag’ ik allemaal. Natuurlijk wordt je daar wel op aangekeken… iedereen heeft er wel een mening over, bedoel ik. En als ik dan eens make-up draag, dan krijg je onzinnige ‘complimenten’ als “Goh, maar dat staat wel professioneel, joh!”. Duh… alsof je een enorme prestatie levert als je lippenstift op je lippen smeert en het niet op je oorlelletjes terecht komt :S Ik ben geen 3 jaar oud.
Soms vraag ik me wel af hoe ik me staande zou houden in een samenleving waar al die dingen die ik als vanzelfsprekend aanneem, niet zouden mogen. Zou ik daar in mee gegaan zijn? Was ik in verzet gekomen? Zou ik ook op een opstapje gaan staan met een hoofddoek op een stok? Zou ik ook naar school zijn gegaan onder bedreiging? Of zou ik mijn mond gehouden hebben? Had ik dan nu 7 kinderen gehad? Hoe ongelukkig zou ik dan zijn geweest?
Misschien is dat het wel: vrijheid is geluk en geluk hebben. Misschien? Misschien moet ik ipv een reactie ook weer eens een blogpost schrijven? Hmm… 😉
We delen dus dezelfde mening. Dat de waarde die je aan vrijheid geeft ook te maken heeft met wat je hebt meegemaakt. En het is heel logisch dat vrijheid heel letterlijk wordt genomen door mensen die in gevangenschap hebben gezeten of de oorlog hebben meegemaakt. En daardoor is het ook altijd maar afwachten hoe je zou reageren op vrijheid, als je inderdaad ergens anders was geboren. Ik denk daar ook wel eens aan als ik in het geboorteland van mijn ouders ben. Zou ik dan ook mijn mening durven te uiten en zo geëmancipeerd zijn als nu?
En ja, je moet zeker weer eens een blogpost schrijven 🙂
Mooi ook de contrasten die je bij deze punten beschrijft! Ik ben erg blij met vrijheid hebben en ben het helemaal eens met je artikel qua wat vrijheid voor mij inhoud.
Dankjewel lieve Sas!
Hallo! Ja ik heb er wel eens van gehoord. Op dit moment in mijn leven versta ik onder vrijheid vooral dat ik in alle rust op een bankje kan genieten van een take away coffee en de wereld om me heen aanschouw zonder dat ik me zorgen hoef te maken om mijn veiligheid. Uiteraard gaat vrijheid verder dan dat parkbankje, maar voor nu is dit vrijheid genoeg voor mij. De vrijheid van meningsuiting vind ik de laatste jaren nogal overdreven in het licht gebracht. Ik bedoel, tuurlijk mag en moet je alles kunnen zeggen wat je denkt maar als de aandacht nu eens eerder werd verplaatst naar inlevingsvermogen voor elkaar en de medemens (ongeacht afkomst, geloof, sexuele voorkeur of wat dan ook) dan zou ze wereld er een stuk beter uit zien denk ik. In plaats van alleen maar van alles uitkramen en dat verantwoorden onder het mom van vrijheid van meningsuiting vind ik kortzichtig en heet in mijn ogen niets met vrijheid te maken.
Ik snap wat je bedoelt over je eigen vrijheid en dat je zegt dat het meer is dan dat bankje. Dat is het natuurlijk ook, maar het is even een plek waar je stil staat bij je vrijheid.
Ik snap ook wat je bedoelt over vrijheid van meningsuiting. Ik vind die ook vaak erg lastig. Want dan heb je dus een groep mensen die onder dat mom racistische uitspraken doen (bijvoorbeeld), wat ook weer misbruik is van je vrijheid (om het dan zo te noemen). Daar ben ik dan heel erg tegen. Maar ja, dat kan ook weer niet helemaal (in mijn eigen ogen), omdat ik wel de vrijheid van meningsuiting respecteer. Terwijl ik absoluut niet goed keur wat er gezegd wordt. Ik ben zo’n persoon van principes. Dus daar struggle ik dan mee. Maar dat gene wat gezegd wordt, is het niet eens waard om onder dat mom van vrijheid van meningsuiting gebruikt te worden. Laten we inderdaad eens begrip tonen voor elkaar en niet alles lukraak zeggen, omdat het kan.
Alweer zo’n fijne blog! Ik stond voorheen eigenlijk nooit zo stil bij vrijheid omdat ik niet beter wist. Nu ik daarover nadenk vind ik dat best treurig. Zeker gezien ik nu weet (en hier ook in je blog teruglees) dat het alles behalve vanzelfsprekend is. Goed dat je dit topic aansnijd en fijn om weer geconfronteerd te worden met iets (ontzettend groots) waar ik heel dankbaar voor ben.
Dankjewel lieve Mona voor je (wederom) fijne reactie! Ik vind het ook fijn om te schrijven over onderwerpen die alledaags zijn, maar waar we gewoon niet meer bij stil staan. En dat neem ik niemand kwalijk, want soms gaan die dingen zo. Maar goed, een beetje bewustwording op z’n tijd lijkt me nooit verkeerd.